Grmapa to program komputerowy umożliwiający bezwzrokowe przeglądanie map terenu, dzięki zastosowaniu dźwięku i tekstu zamiast obrazu do prezentowania informacji geograficznych. Program działa w środowisku Windows. Do pracy wymaga zainstalowanej w komputerze karty dźwiękowej oraz oprogramowania czytającego ekran dla osób niewidomych. Aktualnie Grmapa komunikuje się z NVDA, Jaws for Windows, oraz Window-eyes, albo – jeśli żaden z powyższych nie jest uruchomiony – teksty wypowiadane są przez domyślny syntezator Sapi5.
Po zainstalowaniu programu, potrzebne są mapy wybranych terenów, które chcemy przeglądać. Mapy mogą zostać zaimportowane z projektu OpenStreetMap , albo – w polskiej wersji językowej – pobrane przy użyciu funkcji „Pobierz mapę…”.
Plik mapy .grmap zawiera 3 kategorie informacji geograficznych: punkty, linie i obszary. Punkty to najczęściej skrzyżowania ulic, oraz tzw. poi, czyli punkty zainteresowania: sklepy, banki, restauracje itd. Linie to ścieżki, drogi, rzeki, granice itd. Obszary to np. lasy, jeziora, większe rzeki, parkingi, fabryki itd.
Wirtualna przestrzeń wczytanego terenu, to obszar, który można porównać do gigantycznej szachownicy. Każde jej pole to kwadrat o boku 10 metrów. Użytkownik zwrócony jest twarzą na północ. Ruch strzałką kursora przenosi do sąsiedniego pola w wybranym kierunku: strzałka w górę – na północ, strzałka w lewo – na zachód, strzałka w prawo – na wschód, a strzałka w dół – na południe.
Przestrzeń w promieniu kilku pól od pozycji użytkownika jest ilustrowana dźwiękami, dlatego tak istotne jest wspomniane wcześniej prawidłowe rozmieszczenie głośników lub słuchawek. Obiekty słyszane po lewej stronie znajdują się w lewo od użytkownika, obiekty słyszane po prawej – znajdują się w prawo. Im cichszy dźwięk, tym dalej znajduje się obiekt. Obiekty znajdujące się z tyłu, są prezentowane nieco niższym dźwiękiem od pozostałych, co wprowadza dodatkowy wymiar w odbiorze przestrzeni, choć jego wychwycenie może wymagać pewnej praktyki w korzystaniu z programu.
Nazwa obiektu na aktualnym polu wypowiadana jest automatycznie przez używany program czytający ekran. Jeżeli jest to zbyt mało informacji, za pomocą spacji możemy uzyskać więcej, m.in. typ obiektu, oraz miasto i województwo, w którym się on znajduje.
Jeżeli znajdujemy się na linii np. drodze, automatycznie wypowiadany jest kierunek tej linii. Kierunek linii w każdej chwili możemy powtórzyć klawiszem slash „/”.
Początkowy kierunek użytkownika to północ. można to w każdej chwili zmienić korzystając z menu Nawigacja, albo klawiszy skrótu: strzałki lewo/prawo z klawiszem ctrl obracają użytkownika o 90 stopni w lewo lub prawo. Strzałki lewo/prawo naciśnięte z klawiszem Shift – obracają o 15 stopni.
Początkowy rozmiar jednego pola 10 metrów, można zmieniać w zakresie od 2 metrów (największa dokładność), do 10 kilometrów (oglądanie dużych obszarów). Używanie strzałek nie jest jedyną metodą nawigacji. Druga to możliwość posłużenia się w tym celu myszą komputerową, lub touchpadem.
Program wypowiada nazwę aktualnego obiektu, a słyszymy dźwięki obiektów w promieniu kilku pól. jeżeli jednak chcemy zorientować się w nieco dalszej okolicy, również mamy taką możliwość za pomocą odpowiednich poleceń z menu Okolica, albo klawiszy skrótu: p – punkty, k – skrzyżowania, i – adresy, l – linie, o – obszary, lub j – wszystko w okolicy, funkcja łącząca w sobie działanie wszystkich poprzednich.
Okolica jest względna i zależy od rozmiaru jednego pola. Przy małym rozmiarze pola będzie to kwadrat o boku kilkuset metrów, przy dużym rozmiarze pola – kilkuset kilometrów.
Zakładki to wybrane przez użytkownika punkty orientacyjne, posiadające określone współrzędne i nazwę. Mogą okazać się przydatne podczas eksploracji map, gdy chcemy zdefiniować jakieś własne punkty odniesienia i łatwo do nich wracać, albo dla oznaczenia kolejnych etapów planowanej trasy. Zakładki można zapisać na dysk w postaci pliku punktów kontrolnych dla programu Loadstone-gps. Plik ten może być skopiowany do telefonu i użyty podczas nawigacji na żywo. Niektóre programy wczytują pliki punktów w formacie tekstowej bazy danych Loadstone, ale nie obsługują formatu pliku punktów kontrolnych. Można zmienić format zapisu zakładek w menu ustawienia.
Od wersji 0.95 Grmapa umożliwia odtwarzanie loga GPS zapisanego w formacie NMEA. Taki log może być wygenerowany np. w programie Loadstone-gps funkcją „Rozpocznij rejestrowanie”.
Połączenie Grmapy z odbiornikiem GPS działa na podobnej zasadzie jak odtwarzanie loga, ale odbywa się w czasie rzeczywistym. Możliwe jest po wcześniejszym sparowaniu odbiornika Bluetooth z komputerem, za pomocą narzędzi systemowych.
Pobierz program Grmapa